Reuters’in hesaplamalarına atıfta bulunduğu toplam beş bankacı, net rezervlerin geçen hafta 4,9 milyar dolar artarak 15,8 milyar dolara çıkmasını bekliyor.
Bankacılar, Merkez Bankası’nın (TCMB) yarın saat 14.30’da açıklayacağı toplam rezervlerin 4 Ağustos itibarıyla 115,6 milyar dolara çıkacağını hesaplıyor.
TCMB’nin geçiş dönemi olarak adlandırdığı kamu kontrollü döviz politikalarından liberal politikalara geçiş sürecinde olduğu için bankacılar yakından takip ediyor.
İKİ AYDA 15 MİLYAR DOLARDAN FAZLA GELİRLENDİ
Genel seçimler öncesinde, TCMB’nin döviz rezervleri, rezervlerin TL’nin değerini korumaya yönelik olarak kullanılmasını içeren politikalar nedeniyle 2 Haziran’da tarihi dip seviyelerine indi.
TCMB net rezervleri, 2002’de başlayan veri serisinde en düşük değeri aldığından bu yana iki ayda 15 milyar doların üzerinde toparlanarak 2 Haziran’da 5,7 milyar dolara geriledi.
Merkez Bankası geçen yıl aldığı tedbirlerle ihracatçıların döviz gelirlerinin en az yüzde 40’ını rezervlerine katıyor. Türkiye yılda 250 milyar dolar ihracat yapıyor ve bu adım 12 ayda 100 milyar dolarlık düzenli bir rezerv artışı anlamına geliyor.
Seçimlerden önce bu miktarın tamamı, hatta bazen daha fazlası piyasaya satıldı. TL’nin seçim öncesi olması gerekenden daha pahalı kalmasını sağlayan bu süreçte, TCMB rezervleri kendileri satılarak ihracat vb. gelirler sağlandı. Seçimden sonra bu süreç sona erdi.
Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Haluk Bürümcekçi, rezervi yükseliş ve düşüş yönünde etkileyen bu adımların geçen hafta nette 1,4 milyar dolar artışa işaret ettiğini belirterek, “… yaklaşık 1,4 milyar dolar” dedi. İlgili hafta içinde yapılan bu alımların (kısmı) piyasaya satılmayarak koruma altına alınmıştır”.
TCMB DÜZENLİ DÖVİZ GELİRLERİNE SAHİPTİR
TCMB’nin ihracatın yanı sıra KKM, turizm, yabancıların konut ve vatandaşlık kazanımı ve YUVAM kaynaklı sistematik döviz gelirleri de bulunmaktadır.
Öte yandan TCMB, döviz kazandırıcı işlemlerden elde ettiği dövizleri ağırlıklı olarak ihracatçıların dövize dayalı mevduatlarını ve ithalata ilişkin ihtiyaçlarını karşılamak için kullanmakta; Seviyeye değil likiditeye önem verdiğini belirtiyor.
Üst düzey bir bankacı, “Kamu kontrollü yapıdan çıkışın devam edip etmediğini görmek için TCMB rezervlerini izliyoruz. Süreç kademeli olacağı için geçiş dönemi artık, dolayısıyla bankanın döviz piyasasında belirleyici rolü bu yüzden” dedi. yönetmelikle devam ediyor” dedi.
“Geçen hafta TCMB’nin eksiye düştüğü günler oldu ama bunlara baktığımızda KKM’nin ve ihracatçının ithalat ödemesini aldığı günlere denk geldiğini görüyoruz. Haftalık bazda baktığımızda ise bunu görebiliyoruz. 1,5 milyar dolar rezerv biriktirdiklerini, TCMB’nin KKM zorlansa da rezerv artırımına devam etmekte kararlı göründüğünü söyledi.
TL’yi savunmak için kamu bankaları aracılığıyla rezerv satışına da imkan veren Hazine protokolünün kullanımına son verilmesiyle başlayan rezerv artışı, TCMB’nin bankalara rekor KKM getirilerinden kaynaklanan döviz satışlarına rağmen devam ediyor.
TCMB, KKM getirileri için bankaların ihtiyacı olan dövizi doğrudan sağlayacak düzenlemeyi yaparken, tüccarlar yaklaşık bir ay önce yaşanan değişikliği daha “şeffaf” politikalara geçiş olarak nitelendiriyor.
KKM’DE REKOR DÖNÜŞ
Bankacılar, KKM getirilerinin rekor seviyelerde olduğu Ağustos ayında rezerv artışlarının devam etmesinin değerine dikkat çekiyor. Ağustos ayı için 45-50 milyar dolarlık KKM getirisi olacağını tahmin eden bankacılar, kur farkı ödemelerinin bu ay zirve yapacağını hesaplıyor.
TCMB’nin haziran ve temmuz ayları için 300 milyar lira civarında kur farkı ödediğine dikkat çeken bankacılar, ağustos ayında 350 milyar lira kur farkı öngörüyor. KKM 116,6 milyar dolara ulaştı. KKM’nin TL karşılığı 3,1 trilyon TL olup, sektördeki 12,5 trilyon TL’lik mevduatın değerli bir bölümünü oluşturmaktadır.
Bankacılar, KKM’nin sektör genelinde %70’in biraz üzerinde yenilendiğini varsayıyorlar.
